W dniu 16 kwietnia na stronie Okręgowej Rady Adwokackiej – na portalu Adwokat Wielkopolski (http://www.rada-adwokacka.poznan.pl/adwokat,160,25.html) ukazało się przygotowane przez adw. Annę Zagierską opracowanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny, ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw z projektami aktów wykonawczych, w zakresie najważniejszych zmian w postępowaniu klauzulowym i egzekucyjnym.

Najważniejsze zmiany przewidziane w w/w projekcie dotyczą informatyzacji postępowania egzekucyjnego (system teleinformatyczny) i wprowadzenia sprzedaży w drodze licytacji elektronicznej.

W postępowaniu klauzulowym, projekt zakłada odejście od nadania klauzuli z urzędu w przypadku nakazów w elektronicznym postępowaniu upominawczym, bo – zgodnie z uzasadnieniem projektu nowelizacji – bezpodstawne było różnicowanie nakazów wydanych w tym postępowaniu, a w postępowaniu nakazowym czy upominawczym.

Jeśli chodzi o skargi na czynności komornika, projekt wprowadza zasadę, skargę będzie trzeba wnieść do sądu, ale za pośrednictwem komornika, który dokonał zaskarżonej czynności lub zaniechał dokonania czynności. On z kolei – tak jak dotychczas -będzie miał obowiązek w terminie trzech dni sporządzić uzasadnienie zaskarżonej czynności, o ile nie zostało ono sporządzone wcześniej, albo przyczyn jej zaniechania i przekazać je wraz ze skargą i aktami sprawy do właściwego sądu, chyba że skargę w całości uwzględni. Przypomnijmy, że dotychczas skargę składało się do sądu, który jej odpis przesyłał do komornika.

Nowy art. 7981 KPC ma wprowadzić zasadę, zgodnie z którą jeżeli tytuł wykonawczy obejmuje świadczenie pieniężne w walucie obcej, organ egzekucyjny przelicza tę walutę na walutę polską według kursu średniego ogłaszanego przez NBP na dzień sporządzenia planu podziału, a jeżeli planu nie sporządzono – na dzień wypłaty kwoty wierzycielowi, chyba że z tytułu wykonawczego wynika, że świadczenie podlega spełnieniu wyłącznie w walucie obcej. W takim przypadku organ egzekucyjny nabywa tę walutę w banku uprawnionym do jej sprzedaży. Wszczynając egzekucję, organ egzekucyjny wyznacza dłużnikowi tygodniowy termin do wskazania takiego banku. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu organ egzekucyjny wzywa wierzyciela do wskazania uprawnionego banku w terminie tygodniowym. Jeżeli dłużnik ani wierzyciel nie wskażą uprawnionego banku, wskazanie tego banku należy do organu egzekucyjnego. Bankiem wskazanym przez wierzyciela albo organ egzekucyjny nie może być wierzyciel. Ten przepis ma dostosować przepisy egzekucyjne do norm wyrażonych w art. 358 KC. Przypomnijmy, że obecnie art. 783 § 1 zd. 2 KPC przewiduje, że jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, tytułowi egzekucyjnemu opiewającemu na świadczenie pieniężne w walucie obcej sąd nada klauzulę wykonalności ze zobowiązaniem komornika do przeliczenia tej kwoty na walutę polską według średniego kursu waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na dzień sporządzenia planu podziału, a jeżeli planu podziału nie sporządza się – na dzień wypłaty kwoty wierzycielowi.

Art. 799 § 1 KPC wprowadzi bardzo istotną pod względem praktycznym zasadę, która zakłada, że wniosek o wszczęcie egzekucji albo żądanie przeprowadzenia egzekucji z urzędu umożliwia prowadzenie egzekucji według wszystkich dopuszczalnych sposobów, za wyjątkiem egzekucji z nieruchomości. Zatem, wierzyciel jedynie jeśli żąda egzekucji z nieruchomości, będzie musiał wyraźnie taki wniosek zawrzeć w piśmie wszczynającym postępowanie egzekucyjne.

W miejsce dotychczasowego przepisu art. 823 KPC (umorzenie postępowania egzekucyjnego z mocy samego prawa, jeżeli wierzyciel w ciągu roku nie dokonał czynności potrzebnej do dalszego prowadzenia postępowania lub nie zażądał podjęcia zawieszonego postępowania), zostanie wprowadzony przepis art. 824 § 1 pkt 4 KPC, zgodnie z którym jeżeli wierzyciel w ciągu sześciu miesięcy nie dokonał czynności potrzebnej do dalszego prowadzenia postępowania lub nie zażądał podjęcia zawieszonego postępowania. W uzasadnieniu wskazuje się, że powyższe zmiany uwzględniają potrzebę ochrony interesów dłużnika, który nie powinien zbyt długo pozostawać w niepewności co do swojej sytuacji prawnej i stanu swojego majątku.

Zgodnie z dotychczasowym brzmieniem art. 840 § 1 pkt 2, dłużnik mógł oprzeć powództwo opozycyjne na zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie. Po zmianie – także na zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zgłoszenie tego zarzutu w sprawie było z mocy ustawy niedopuszczalne.

Serdecznie zapraszamy do lektury całego opracowania na stronie http://www.rada-adwokacka.poznan.pl/adwokat,160,25.html